Έναν σημαντικό κώδικα ανέσυρε πριν από μερικά χρόνια από το Ιστορικό Αρχείο της Κέρκυρας η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κατερίνα Ζαρίδη, τον κώδικα με το αρχοντολόι της Κεφαλλονιάς του έτους 1799, τη λεγόμενη Χρυσή Βίβλο ή στα Ιταλικά Λίμπρο ντ` Όρο (Libro d` Oro). Τον μελέτησε και τον εξέδωσε σε βιβλίο με τίτλο ΤΟ ″LIBRO D` ORO″ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 1799. Πρόκειται για μια σημαντική μελέτη. Η έκδοση είναι της ΕΚΙΕ - Εταιρείας Κεφαλληνιακών Ιστορικών Ερευνών -Αργοστόλι 2006. (1)
Αυτόν τον κώδικα τον είχε συντάξει το 1799 ο κεφαλλονίτης ιστορικός Ιωάννης Κωστής Λοβέρδος (1767-1842) κατ` εντολήν του Ρώσου Ναυάρχου Ουσακώφ, προς αποκατάσταση της Χρυσής Βίβλου που είχαν κάψει υπό τις επευφημίες του λαού το 1797 οι δημοκρατικοί Γάλλοι του Μεγάλου Ναπολέοντα, εκδιώξαντες τους Βενετούς από την Κεφαλλονιά και από τα άλλα Επτάνησα. Αλλά σύντομα οι δημοκρατικοί Γάλλοι εκδιώχτηκαν κι αυτοί από τα Επτάνησα, σημαντική μερίδα του επτανησιακού λαού μετεστράφη εναντίον τους λόγω βαριάς φορολογίας και λόγω της προπαγάνδας από τους ντόπιους άρχοντες, την Εκκλησία και τους Ρώσους. Έτσι τα Επτάνησα περιήλθαν στην εποπτεία των Ρώσων και Τούρκων το 1799, το 1800 και για μια επταετία λειτούργησε το πρώτο νεοελληνικό κράτος των Ιονίων Νήσων, έστω και ημιαυτόνομο, στη συνέχεια οι Γάλλοι ανακατέλαβαν τα Επτάνησα για λίγο και με την πτώση του Μεγάλου Ναπολέοντα τα κατέλαβαν οι Άγγλοι για μισό αιώνα περίπου, έως το 1864 οπότε επετεύχθη η πολυπόθητη Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα.
Ο κώδικας με το Λίμπρο ντ` Όρο του 1799 περιλαμβάνει 219 οικογένειες, τον αριθμό ατόμων κάθε οικογένειας καθώς και τους τόπους κατοικίας.
Στην περιοχή Ομαλών Κεφαλληνίας κατοικούσαν δύο καταγεγραμμένες στη Χρυσή Βίβλο του έτους 1799 οικογένειες, ως εξής:
- Φράγκος, στα Φραγκάτα, με 109 άτομα. Αυτό το πολυπληθές σόι Φράγκος στα Φραγκάτα φαίνεται ότι κατά ένα μέρος του άλλαξε επώνυμο και επονομάστηκε Γαρμπής. Με το επώνυμο Φράγκος δεν υπάρχουν κάτοικοι στα Φραγκάτα ή στα άλλα χωριά της περιοχής Ομαλών. Αλλά και σε όλη την Κεφαλλονιά, από όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχει αυτό το επώνυμο σήμερα. (2)
- Βάλσαμος, στα Μαλά, με 25 άτομα. (3) Σήμερα με το επώνυμο Βάλσαμος δεν υπάρχουν κάτοικοι στα χωριά της περιοχής Ομαλών, υπάρχουν όμως στις περιοχές Ληξουριού και Σάμης.
219 ΑΡΧΟΝΤΙΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ
Όλες οι 219 αρχοντικές οικογένειες της Κεφαλλονιάς, οι εγγεγραμμένες στη Χρυσή Βίβλο (Λίμπρο ντ` Όρο) του έτους 1799, είναι κατ` αλφαβητική σειρά επωνύμου οι παρακάτω. Σε παρένθεση δίνουμε και την ιταλική γραφή για 38 από αυτά τα επώνυμα, τα οποία 38 δεν γνωρίζουμε να είναι γνωστά σήμερα.
Αβράμη, Αλευρά, Αλιπράντη, Αμπάτη, Αμπατιέλου, Αναλυτή, Αναστασόπουλου, Άννινου, Αντριόπουλου, Αντρονά (Androna), Αντύπα, Αραβαντινού, Αρδαβάνη, Αρσένη, Αρφάνου (Arfano), Ασσάνη, Ατσάρου, Αυγερινού.
Βαλιέρη (Valier), Βαλλιάνου, Βαλσαμάκη, Βάλσαμου, Βανδώρου, Βέγια, Βεργωτή, Βινιέρη, Βλάχου, Βολτέρα, Βοτροντού (Votrondo), Βουτσινά, Βρυώνη, Βυζάντη (Visandi), Βώρου.
Γαλάτη, Γενατά, Γερακάρη, Γιανουλάτου, Γκεντιλίνη, Γκρίλλη, Γριπιώτη (Gripioti).
Δαβενέτσια (Davenezia), Δακόρου (Dacoron), Δαλονά (Dalona), Δαμωδού, Δελλαδέτσιμα, Δελλαπόρτα, Δεόρτζη (Deorzi), Δεστούνη, Δεσύλλα, Δεφαράνα, Διακρούση, Διβάρη, Διγαλέτου, Δημησιάνου (Dimissiano), Δόριζα, Δρακονταειδή, Δρόσου.
Ζαπάντη, Ζησιμάτου, Ζουλάτη (Zulati).
Ιγγλέσση.
Καββαδία, Καγκάδη, Καγκελάρη, Κακουράτου, Καλαβρία, Καλαναρχόπουλου, Καλλέργη, Καλλιγά, Καλού, Καμπίτση, Καραντινού, Καρδάτση (Cardacchi), Καρούσου, Καρύδη, Κατάνη, Κατεβάτη, Κατσαΐτη, Κατωίτη, Κεφαλά, Κλαδά, Κλωνή, Κοκκινάτου, Κοκκίνη, Κόκκινου, Κοκόλη, Κολοκυθά, Κολώνια, Κόμη, Κομιτόπουλου, Κομποθέκρα, Κοντομίχαλου, Κορέση, Κορνέλλου, Κουβαλέα (Cuvalea), Κουλουμπή, Κουντούρη, Κούπα, Κουρκουμέλη, Κουρτσούλα (Curzula), Κουτουφά, Κρασσά.
Λαμπίρη, Λαμπίρη-Νερατζίνη, Λάσκαρη, Λευκόκοιλου, Λιβαδά, Λιβαθινόπουλου, Λοβέρδου, Λούζη, Λουκάτου, Λουκίσσα, Λυκιαρδόπουλου, Λυκούδη.
Μαγουλά, Μαζαράκη, Μαλάκη, Μαλκέζη (Malchiesi), Μάνεση, Μαντζαβίνου, Μάντουκα, Μαρκέτου, Μαρκόπουλου, Ματαράγκα, Μαυρόγιαννη, Μαυροειδή, Μαυρομάτη, Μεγαδούκα, Μελισσινού, Μενάγια, Μεταξά, Μηλιαρέση, Μηνιάτη, Μινγκάρδου (Mingardo), Μινέτου (Minoto), Μιχαλίτση, Μιχαλιτσιάνου, Μομφεράτου, Μονόπολη, Μοντεσάντου, Μοσχόπουλου, Μουσούγλη (Moussugli), Μουσούρη, Μπαρμπάτη, Μπαρντέζε (Bardese), Μπεκατώρου, Μπερέττα (Beretta), Μυλωνά.
Ξενόπουλου.
Παγκάλη (Pangali), Παλατσιώλη (Palazuol), Παλημέρη, Πανά, Παπαγιωργόπουλου, Παρτίδου (Partido), Πεντόγαλου, Περδίκη, Περιστιάνου (Peristiano), Περλίγκη (Perlingin), Πετεινάτου, Πετρίτση, Πεφάνη, Πήλικα, Πινιατώρου, Πλέσσα, Πολυκαλά, Ποταμιάνου, Πούλου, Πρίφτη, Πυλαρινού.
Ραζή, Ραυτόπουλου, Ρενέση, Ροσόλυμου, Ρουσέλου (Russelo), Ρουχωτά, Ρωμανού.
Σάρλου, Σβορώνου, Σδριν, Σελιανίτη (Seglianiti), Σέρβου, Σερδίν (Serdin), Σιρόπουλου (Siropulo), Σκαλτσούνη (Scalzugni), Σκαρλάτου, Σκιαδά, Σκλάβου, Σκλίτση (Sclizi), Σκουλογένη (Sculogeni), Σκούταρη (Scutari), Σολωμού, Σπινέλη, Στελιάτου, Συνοδινού, Σφαέλου.
Τραυλού, Τρέκα (Trecca), Τρωιάνου, Τσαγκαρόλη (Zancarol), Τσίκλη, Τσιμάρα, Τσιτσέλη, Τσιτσιλιάνου (Cicilian), Τυπάλδου.
Φραγκισκάτου, Φραγκόπουλου, Φράγκου (Franco), Φραντζή, Φωκά, Φωσκάρδη (Foscardi).
Χαλικιόπουλου, Χαλκωματά, Χαρμπούρη, Χέλμη, Χοϊδά, Χρυσοβέργη, Χωραφά.
Από αυτές τις 219 οικογένειες οι πιο πολλές κατοικούσαν σε περισσότερα από ένα μέρη και μόνο 33 κατοικούσαν σε ένα μονάχα μέρος, όπως το σόϊ Φράγκος που κατοικούσε στο χωριό Φραγκάτα της περιοχής Ομαλών Κεφαλλονιάς.
